Substancje psychostymulujące zwiększają aktywność psychiczną, zmniejszają uczucie zmęczenia, wpływają korzystnie na koncentrację i wydolność psychiczną. Ich działanie polega na zmniejszeniu zapotrzebowania na sen. Przy stosowaniu większych dawek przez dłuższy czas może dojść do wyczerpania organizmu w wyniku wykorzystania jego fizycznych rezerw.

Do ogólnodostępnych substancji psychostymulujących należą: kofeina, teofilina, teobromina. Są to pochodne ksantynowe występujące w roślinach. Najsilniejsze działanie wśród wymienionych substancji posiada kofeina. Substancja ta występuje w kawie, herbacie, coli, czekoladzie i jest najczęściej stosowaną substancją o działaniu pobudzającym ośrodkowo. Po wypiciu kawy kofeina osiąga maksymalne działanie po około 30 min. i ustępuje po około 2-3 godzinach. Po wypiciu herbaty działanie kofeiny ujawnia się z opóźnieniem, ale za to czas działania jest wydłużony.

Kofeina działa najlepiej u osób zmęczonych. Poprzez blokadę receptorów adenozynowych (A₁) zmniejsza uczucie zmęczenia i poprawia sprawność umysłową.

Kofeina nasila proces glikogenolizy i lipolizy. Duże dawki mogą wywoływać bezsenność, niepokój, tachykardię, biegunkę. Ciekawe jest to, że u osób w podeszłym wieku kofeina sprzyja zaśnięciu, prawdopodobnie poprzez poprawę krążenia mózgowego związanego ze zwiększeniem wydolności serca.

Przykładowo:

• 1 kubek kawy parzonej (250 ml) zawiera średnio 80-160 mg kofeiny,
• kubek czarnej herbaty 20-120 mg,
• puszka napoju energetycznego (250 ml) około 80 mg kofeiny,
• 1 tabletka preparatu kofeinowego około 100 mg.

Kawa + drzemka = większe pobudzenie?

Tak, to jest prawda! Udowodniono, że wypicie kawy bezpośrednio przed krótką drzemką jest świetnym sposobem na szybką regenerację i pobudzenie.

Na czym to polega?

Drzemka kawowa polega na wypiciu mocnej kawy, a następnie na położeniu się do łóżka na 20-30 minutową drzemkę. Ważne, aby drzemka nie trwała dłużej! Nie można wejść w sen głęboki! Samo leżenie lub półsen działają niewiele gorzej niż prawdziwy sen, tak więc każdy może skorzystać z tej metody, nie tylko największe śpiochy J. Kawa działa na nasz organizm po około 20-30 minutach. Kofeina oddziałuje na receptory adenozynowe blokując je, dzięki czemu adenozyna, która gromadzi się w czasie snu, nie może się z nimi połączyć i nie odczuwamy oszołomienia oraz osłabienia charakterystycznego po drzemce. Budzimy się rześcy i gotowi do działania :) Wydaje się więc, że drzemka kawowa to świetny pomysł na szybką regenerację po powrocie ze szkoły :)

Dawka kofeiny powyżej 500 mg powoduje silne pobudzenie psychoruchowe, przyspieszenie akcji serca, zwiększone wydalanie moczu, nudności, wymioty i osłabienie.

Tak więc dwie kawy i dwie/ trzy herbaty dziennie powinny wystarczyć, aby organizm pracował na „maksymalnych obrotach” :)

Na podstawie:

Mutschler „Farmakologia i toksykologia”, MedPharm , Wrocław 2016

www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12531174

www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8936399